De poëzie van het buikspreken
foto: FiDalwood, Flickr (uitsnede, Creative Commons license)
Hoe mallotig dat ook klinkt, iedereen die gedichten schrijft of leest zou zich tenminste een paar uur moeten verdiepen en oefenen in de kunst van het buikspreken.
Goede buiksprekers hebben maanden- of jarenlang getraind om de illusie te kunnen wekken dat zij daadwerkelijk met hun pop aan het praten zijn. De basistechniek is echter niet heel erg ingewikkeld. Allereerst mag een buikspreker zijn lippen niet zichtbaar bewegen tijdens zijn act. Probeer dit citaat van P.C. Boutens (bron: DBNL) voor de spiegel uit te spreken zonder lipbeweging: Wanneer mijn hoofd op koele peluw schreit.
Dat dit zo moeilijk is, komt doordat we bij verschillende klanken normaal gesproken onze lippen benutten. Sommige klanken kunnen we alleen maar met onze lippen produceren, zoals onze b, f, m, p, v, en w. Bij andere klanken, zoals de o-klanken, de u-klanken en de oe ronden we de lippen om de klanken duidelijker te onderscheiden. We kunnen deze klanken ook zonder ronding produceren. Een buikspreker probeert klanken van de eerste groep te benaderen. Je kunt de p benaderen door een t uit te spreken zonder de tanden erbij te betrekken en de tong misschien iets slaper tegen het gehemelte. Een f of v kun je benaderen door lucht zonder de lippen te bewegen door de dunne mondopening te persen met de tong tegen de tanden. Na een half uur oefenen moet het lukken om de twee groepen enigszins overtuigend uit te spreken. Dit gaat een stuk beter wanneer je een soort cartoon-stem gebruikt; precies zoals veel bekende buiksprekers dat doen.
Hier een Youtube-tutorial:
Nu de relevantie voor poëzie. Dit is waarschijnlijk de beste oefening om heel snel gevoel te ontwikkelen voor de relatie tussen letters, klanken en de productie ervan door onze spraakorganen en dan vooral voor de klanken waar de lippen bij betrokken zijn. Wie sensuele poëzie schrijft kan bijna niet om ‘lip-letters’ heen. Het is ook niet voor niets bijna onmogelijk om een buikspreekpop iets sensueels te laten zeggen. Daarom zijn die poppen bijna altijd zulke horken.