Neuropoëzie
Als je googlet met het zoekwoord ‘neuropoëzie’ krijg je maar 42 resultaten. Dat zullen er 43 zijn, wanneer Google deze post heeft geïndexeerd. Het is een modeterm die nog in de mode moet komen. Grofweg staat neuropoëzie voor het gebruik van resultaten uit psychologisch en hersenfysiologisch onderzoek om poëzie af te stemmen om de lezer/toehoorder. Dat er de komende jaren op dit vlak veel gaat gebeuren, lijkt me zeer waarschijnlijk. Ivoren torens zullen er niet door worden geslecht en het weefsel van de nieuwe kleren van de keizer zal er niet mee gesynthetiseerd kunnen worden. Maar het wordt de grootste revolutie sinds het modernisme.
Er zijn de laatste decennia honderden miljoenen euro’s en dollars in onderzoek naar de werking van de hersenen en de menselijke geest gepompt. De resultaten zijn zoals iedereen weet spectaculair; boeken zoals Dick Swaab’s Wij zijn ons brein werden bestsellers. Een interessant resultaat is dat het mogelijk is om de verwerking van informatie door de geest te detecteren door middel van hersenscans. Je kunt bijvoorbeeld meten of iemand daadwerkelijk griezelt bij het zien van een horrorfilm. Dit werkt veel beter dan een proefpersoon iets vragen, want mensen zijn slecht in het uitleggen van hun eigen psychische toestand. De ontwikkelingen hebben geleid tot het vakgebied neuromarketing, waarin koopgedrag op een harde wetenschappelijke manier wordt onderzocht. Het gaat daarbij niet alleen om hersenonderzoek, ook bijvoorbeeld statistische gegevens leveren informatie op. Die laten bijvoorbeeld zien dat de suggestie van schaarste kooplustbevorderend is. Bij een aanbieding in de C1000 staat vaak: ‘maximaal 4 per klant’. Dat staat er niet om iedere klant iets te gunnen, maar omdat dit leidt tot meer graaigedrag.
Mallarmé had zich al ten doel gesteld om met woorden direct op de menselijke geest in te praten. Wanneer hij nu geleefd zou hebben, zou hij elke dinsdag mensen aan een fMRI-scan onderwerpen.