Wat was de Compagnie de navigation mixte?

voorpaginabeeld: affiche van de Compagnie de navigation mixte (1899), bron: Gallica.bnf.fr / BnF

Een van de vreemdere regels uit ‘Lundi rue Christine‘ bestaat uit de tekst ‘Compagnie de navigation mixte’. Het gaat om een maatschappij voor gemengde vaart. Maar wat werd er precies gemengd?

We hebben het over deze passage:

Un journaliste que je connais d’ailleurs très vaguement

Écoute Jacques c’est très sérieux ce que je vais te dire

Compagnie de navigation mixte

Il me dit monsieur voulez-vous voir ce que je peux faire d’eaux fortes et de tableaux
Je n’ai qu’une petite bonne

[onze vertaling van afgelopen maandag:]
Een journalist die ik voor de rest heel vaag ken

Luister Jacques het is ernstig wat ik je ga zeggen

Gemengde Scheepvaart-Maatschappij

Hij zei me meneer wilt u zien welke etsen en schilderijen ik kan maken
Ik heb alleen een dagmeisje

Het gedicht bestaat uit flarden van gesprekken en waarnemingen die het beeld van een café oproepen. Wikipedia leert ons niet alleen dat de Compagnie de navigation mixte niet alleen echt heeft bestaan, ze heeft zelfs een eigen Wikipediapagina.
 Het was een bekende rederij, misschien vergelijkbaar met het huidige DFDS in onze regio. Het voer onder andere op de Noord-Afrikaanse koloniën van Frankrijk. Er werden daarbij personen, vracht en post vervoerd en het was dus wat wij ‘gemengde vaart’ noemen. Maar dat is niet waar ‘navigation mixte’ in de naam voor staat. In het Wikipedia-artikel en andere bronnen valt te lezen dat de naam verwijst naar gemengde voortstuwing: stoom en zeil. Er werd gevaren met stoomzeilboten.

Hoe te vertalen?

Compagnie de navigation mixte is net als rue Christine een eigennaam en je zou er dus voor kunnen kiezen om hem onvertaald te laten. Beter is het denk ik om er een negentiende-eeuws klinkende bedrijfsnaam van te maken. ‘Gemengde Scheepvaart-Maatschappij’ dan dus toch maar.
 Mogelijk hing er in het café een affiche van de Compagnie de navigation mixte of zag de dichter een advertentie ervan in een krant. Naar de reden dat de naam tot dichtregel werd verheven kunnen we raden. Schepen komen we vaker tegen in de gedichten, maar het woord ‘mixte’ speelt denk ik ook een rol. ‘Lundi rue Christine’ is opgebouwd uit vermengingen.

beeld: affiche van de Compagnie de navigation mixte (1899), bron: Gallica.bnf.fr / BnF